Przemoc w rodzinie a odpowiedzialność karna
Przemoc w rodzinie objawiać się może na wiele sposobów. Popychanie, wyzwiska, wszczynanie awantur czy ograniczanie kontaktu z otoczeniem to tylko kilka przykładów znęcania się nad bliskimi. Policjanci niemal codziennie podejmują interwencje domowe. W przypadku gdy mają podejrzenie, że może dochodzić tam do przemocy, wszczynają procedurę Niebieskiej Karty.
W każdym przypadku, gdy policjanci mają podejrzenie, że w danej rodzinie dochodzi do przemocy wszczynają procedurę tzw. "Niebieskiej Karty".
Rodziny w których istnieje podejrzenie, że są dotknięte przemocą w rodzinie zostają objęte systematycznymi wizytami dzielnicowego i pracownika socjalnego, którzy dokonują sprawdzenia stanu bezpieczeństwa domowników i zachowania sprawcy przemocy w rodzinie. Niestety większość tych przypadków wskazuje na problemy alkoholowe.
W takich sytuacjach przekazywane są wnioski do komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, celem inicjowania działań związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych, łącznie z podjęciem przymusowego leczenia odwykowego.
W przypadkach, w których w ocenie funkcjonariuszy przemoc domowa wyczerpuje znamiona przestępstwa znęcania, osoby pokrzywdzone mają możliwość złożenia zawiadomienia o takim przestępstwie.
Część z tych spraw kończy się postawieniem sprawcy przemocy, zarzutów o znęcanie. Kodeks karny za to przestępstwo przewiduje karę do 5 lat pozbawienia wolności.
Co dalej?
Po otrzymaniu przez policjantów zgłoszenia dotyczącego awantury domowej na miejsce jedzie patrol policji. W większości przypadków uruchomiona zostaje procedura „Niebieskiej Karty”. Za każdym razem pokrzywdzeni dowiadują się gdzie mogą i powinni szukać dalszej pomocy. Ale nie tylko z nimi prowadzone są rozmowy. Także sprawca przemocy zostaje poinformowany o konsekwencjach prawnych fizycznego i psychicznego znęcania się. W tym delikatnym obszarze, jakim jest przemoc wobec najbliższych, działania policyjne wspierane są przez pracowników socjalnych, pedagogów czy chociażby kuratorów.
Jak działa system pomocy?
W sytuacjach w których istnieje podejrzenie przemocy w rodzinie Niebieską Kartę mogą wszcząć policjanci, przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, oświaty i ochrony zdrowia. To właśnie te wszystkie podmioty współpracują razem realizując zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach pracy w Zespołach Interdyscyplinarnych i Grupach Roboczych. W sytuacji wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty” przez przedstawiciela jednego z pięciu uprawnionych z mocy ustawy do tego podmiotów kopia formularza pozostaje u wszczynającego, oryginał zostaje przekazany w ciągu 7 dni do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego. Przewodniczący Zespołu po otrzymaniu „Niebieskiej Karty” w ciągu 3 dni zobowiązany jest przekazać ją członkom Zespołu Interdyscyplinarnego lub Grupy Roboczej. Grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele policji, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, oświaty, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych ustala termin spotkania i w pierwszej kolejności na spotkanie zaprasza osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.
Niestawiennictwo ofiary przemocy na spotkanie grupy nie wstrzymuje prac grupy lub zespołu. Następnie ustalane jest kolejne spotkanie grupy, na które zapraszana jest osoba wobec, której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. O sytuacji małoletnich ofiar przemocy zostaje poinformowany sąd rodzinny.
Zakończenie procedury możliwe jest jedynie w przypadku ustania przemocy w rodzinie, po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania działań.
Co grozi sprawcy?
Przepisy prawne pozwalając policji, prokuraturze i sądowi na szybką reakcję wobec sprawcy znęcania i przemocy w rodzinie.
► interwencja Policji lub zatrzymanie połączone ze stosowaniem środków zapobiegawczych;
► zastosowanie licznych zakazów, w tym zbliżania się lub kontaktowania z osobami pokrzywdzonymi;
► nakaz opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania, bez względu na to czyją jest własnością, na podstawie decyzji prokuratora lub orzeczenia sądu;
► zasądzenie odszkodowania, zadośćuczynienia bądź nawiązki na rzecz osoby pokrzywdzonej;
► ograniczenie bądź nawet pozbawienie władzy rodzicielskiej nad dziećmi i ograniczenie z nimi kontaktów, jeżeli przemoc była stosowana także wobec nich;
► w razie uprzedniego skazania na karę z warunkowym zawieszeniem – natychmiastowe zarządzenie jej wykonania.
(mp)